Gazze’de aylar süren yıkıcı savaşın ardından, Türkiye’nin de yoğun çabalarıyla İsrail ile Hamas arasında ilk aşama ateşkes anlaşması sağlandı. Anlaşma, ABD Başkanı Donald Trump’ın geçtiğimiz haftalarda açıkladığı “20 maddelik barış planı”nın ilk fazını oluşturuyor. Taraflar, çatışmaların durdurulması, rehine ve tutuklu takası ile insani yardımların yeniden bölgeye girişine izin verilmesi konularında uzlaştı. Peki bölgede bundan sonra ne olacak?
HAMAS-İSRAİL ANLAŞMASININ DETAYLARI
Anlaşma kapsamında rehine-tutuklu değişimi: Kadın, çocuk ve yaşlı rehineler öncelikli olmak üzere serbest bırakılacak.
İsrail ordusu, Gazze içindeki bazı bölgelerden çekilerek belirlenmiş bir hatta konuşlanacak.
Çatışmaların tamamen durdurulması: İsrail’in hava saldırıları ve kara operasyonları askıya alınacak, Hamas roket atışlarını durduracak.
İnsani yardımların artırılması: Gazze’ye yakıt, ilaç, gıda ve su sevkiyatları yeniden başlayacak.
Bu adımların önümüzdeki 48 ila 72 saat içinde kademeli olarak uygulanması planlanıyor.
HAMAS’IN ATEŞKES SONRASI AÇIKLAMALARI
Hamas’tan yapılan açıklamada, ateşkes anlaşmasında mutabık kalınan kriterler çerçevesinde esir takasıyla serbest bırakılması planlanan Filistinlilerin listesinin iletildiği belirtildi.
Serbest bırakılacak Filistinlilerin isimleri üzerinde nihai mutabakatın sağlanmasının beklendiği kaydedilen açıklamada, gerekli prosedürlerin tamamlanmasının ardından isimlerin paylaşılacağı ifade edildi. Ayrıca Hamas “son Filistinli esir serbest kalana kadar” çabaların sürdürüleceği aktarıldı.
TÜRKİYE KALICI BARIŞ İÇİN YOĞUN ÇABA İÇİNDE
Bu ateşkes, çatışmaları geçici olarak durdurmayı hedefliyor. Ancak kalıcı barış için çok daha kapsamlı bir diplomasi süreci gerekiyor. Türkiye bu noktada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde Gazze’de kalıcı barışın sağlanması için yoğun diplomatik çaba gösteriyor.
Gazze’nin gelecekteki yönetimi, Hamas’ın silahsızlandırılması, İsrail’in tam çekilmesi ve bölgenin yeniden inşası gibi başlıklar hâlâ belirsizliğini koruyor. Diplomatik kaynaklara göre ikinci faz müzakerelerin Mısır, Katar ve Türkiye’nin arabuluculuğunda başlaması bekleniyor.
GAZZE’DEKİ ZULÜM AĞIR
İsrail’in Gazze Şeridi’nde 7 Ekim 2023’ten bu yana sürdürdüğü soykırımda kadınlar ağır bedeller ödedi. Saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 67 bini aştı, yaralıların sayısının 170 bine yükseldi. Gazze Şeridi’nde enkaz altında hâlâ binlerce ölü olduğu belirtiliyor. Ayrıca bölgede başta çocuklar olmak üzere açlıktan ölenlerin sayısı da artıyor. Bu durum İsrail zulmünü bir kez daha gözler önüne seriyor.
TRUMP’IN 20 MADDELİK GAZZE PLANINDA NELER VAR?
1-Taraflar teklifi kabul ederse savaş derhal sona erecek.
2-İsrail güçleri, esirlerin serbest bırakılması için üzerine anlaşılan hatlara çekilecek.
3-Bu süreçte hava saldırıları ve topçu bombardımanı duracak.
4-Tam aşamalı geri çekilme için koşullar oluşana kadar savaş hatları korunacak.
5-İsrail, anlaşmayı kamuoyuna açık şekilde kabul ettikten sonra 72 saat içinde tüm esirler (hayatta veya naaş) iade edilecek.
6-Tüm rehineler serbest bırakıldığında, İsrail 250 müebbet mahkûmu ve 1700 Gazzeliyi (kadınlar ve çocuklar dahil) serbest bırakacak.
7-İsrail, her İsrailli esir naaşı karşılığında 15 Gazzelinin cenazesini teslim edecek.
8-Tüm rehineler iade edilince, silah bırakmayı ve barış içinde yaşamayı kabul eden Hamas üyelerine af tanınacak.
9-Gazze’den ayrılmak isteyen Hamas üyelerine, kabul eden ülkelere güvenli geçiş hakkı sağlanacak.
10-Anlaşma kabul edilirse, Gazze’ye derhal insani yardım gönderilecek.
11-Yardımlar; su, elektrik, kanalizasyon altyapısı, hastaneler, fırınların onarımı, moloz kaldırma ve yolların açılmasını kapsayacak.
12-Yardımlar, BM, Kızılay ve bağımsız kuruluşlar aracılığıyla, tarafların müdahalesi olmadan ulaştırılacak.
13-Refah Sınır Kapısı, 19 Ocak 2025 mutabakatındaki mekanizmaya göre iki yönlü açık olacak.
14-Gazze, geçici olarak teknokrat ve apolitik bir Filistin komitesi tarafından yönetilecek.
15-Bu komite, uluslararası uzmanlardan oluşacak “Barış Kurulu” tarafından denetlenecek.
16-Barış Kurulu’nu, Trump, Tony Blair ve başka liderler yönetecek.
17-Filistin Yönetimi, gerekli reformları tamamlayıp Gazze’nin kontrolünü alana kadar, Gazze’nin yeniden inşası ve finansmanı bu yapı tarafından yönetilecek.
18-Gazze’de özel ekonomik bölge kurulacak, yatırım ve istihdam artırılacak.
19-Hamas ve diğer gruplar, Gazze yönetiminde hiçbir rol almayacak; tüneller ve silah üretim tesisleri yıkılacak, yeniden inşa edilmeyecek.
20-ABD öncülüğünde, Arap ve uluslararası ortaklarla birlikte Geçici Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) Gazze’ye konuşlandırılacak; güvenlik, polis eğitimi ve sınır güvenliği ISF tarafından sağlanacak.
KAYNAK: HABER GLOBAL
